Jak zostać mediatorem?
Przygodę z mediacją warto rozpocząć od przemyślenia jak wyobrażam siebie tę rolę, czego od niej oczekuje, jakie są moje mocne strony a z czym mam trudność? O ile technik mediacyjnych i sposobów prowadzenia rozmowy ze stronami można się nauczyć tak nasze wewnętrzne przekonania, naturalne tendencje czy temperament mogą być utrudnieniem w efektywnym prowadzaniu mediacji. Z pewnością przydaje się dojrzałość i stabilność emocjonalna, pewność siebie, umiejętność słuchania, nie narzucania rozwiązań i zachowania dystansu. Dotychczasowe doświadczenie zawodowe również stanowi ogromną wartość – często zdarza się iż wiedza merytoryczna pozyskana przez mediatora w pracy zawodowej (w biznesie, środowisku szkolnym czy prawniczym) choć nie jest niezbędna, pozwala mediatorowi uniknąć wielu pułapek (choć nie można stronom sugerować rozwiązań, tak podzielnie się swoją wiedzą dot zgodności z prawem lub najlepszych praktyk, jest jak najbardziej wskazane i służące stronom w szybszym osiągnięciu porozumienia). Tak więc bez wątpienia zanim podejmiemy decyzję o rozwijaniu swojej ścieżki mediacyjnej – zadbajmy o swoje kompetencje osobiste oraz zbierzmy odpowiednie doświadczenie zawodowe, które będzie stanowiło nasz wyróżni czy specjalizację.
Formalna droga by zostać mediatorem nie jest aż tak skomplikowana. W zależności od tego czy chcemy być mediatorem w sprawach karnych (dla dorosłych i dla nieletnich) czy w sprawach cywilnych, wytyczne są nieco inne. Aby zostać mediatorem w sprawach karnych niemal sztywnym wymogiem jest posiadanie wykształcenia z obszaru psychologii, pedagogiki, socjologii, resocjalizacji lub prawa. Następnie (przy spełnienie kilku innych mniej wyśrubowanych kryteriów) należy zawnioskować w wybranym przez siebie sądzie okręgowym o wpis na listę osób godnych zaufania.
W przypadku mediacji cywilnych rodzaj wykształcenia nie ma znaczenia. Zdecydowanie ważniejsza jest umiejętność rozwiązywania konfliktów, której uczy wiele szkół i instytucji w Polsce – zarówno w postaci rocznych studiów podyplomowych jak i tygodniowych skumulowanych szkoleń. Formy te znacząco różnią się też ceną i programami. Najczęściej spotkamy się ze szkoleniami podstawowymi cywilnymi (ok. tygodniowymi) a następnie warto przejść uzupełniające szkolenia z mediacji rodzinnych, rówieśniczych (jeśli jesteśmy zainteresowani tym obszarem) oraz z konstruowania ugód mediacyjnych. Szkolenia te najczęściej dają kompleksową wiedzę ale też przygotowują praktycznie do samodzielnego prowadzenia mediacji.
Mediację w obszarze cywilnym można prowadzić poprzez
– własną działalność gospodarczą lub współpracując z komercyjnymi organizacjami mediacyjnymi
– przy współpracy ze stowarzyszeniami i instytucjami statutowo zajmującymi się mediacją – wówczas najczęściej wymogiem jest wejście w szeregi organizacji i opłacanie składek członkowskich